“Học thầy không tày học bạn” – câu tục ngữ quen thuộc đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt ta từ bao đời nay. Vậy nhưng, bên cạnh bạn bè, thầy cô, còn có rất nhiều yếu tố khác tác động đến quá trình học tập và phát triển của mỗi người. Đó chính là các thiết chế giáo dục. Vậy Thiết Chế Giáo Dục Là Gì? Bài viết này sẽ cùng bạn đi tìm câu trả lời. Các thiết chế giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát triển toàn diện con người.
Thiết Chế Giáo Dục: Khái Niệm và Bản Chất
Thiết chế giáo dục là một hệ thống được tổ chức một cách có chủ đích, bao gồm con người, cơ sở vật chất, chương trình, phương pháp và các quy định nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục. Nói một cách nôm na, nó giống như một “cái khuôn” để “đúc” nên những con người có ích cho xã hội. Thiết chế giáo dục không chỉ đơn thuần là trường học, mà còn bao gồm gia đình, cộng đồng, các tổ chức xã hội, thậm chí cả môi trường xung quanh. Giáo sư Nguyễn Văn An, trong cuốn “Giáo Dục Hiện Đại”, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp hài hòa giữa các thiết chế giáo dục để đạt hiệu quả tối ưu.
Có người cho rằng, trường lớp mới chính là thiết chế giáo dục chủ yếu. Quan điểm này không sai, nhưng chưa đủ. Gia đình, như một tế bào của xã hội, là nơi giáo dục đầu đời, hình thành nên những giá trị đạo đức căn bản cho con người. Ông bà ta thường nói “con hư tại mẹ, cháu hư tại bà” cũng là vì lẽ đó. Ngoài ra, cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách. “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” – môi trường sống có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của mỗi cá nhân.
Phân Loại Thiết Chế Giáo Dục và Chức Năng
Thiết chế giáo dục có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như theo cấp học (mầm non, tiểu học, trung học,…), theo hình thức sở hữu (công lập, tư nhân), theo mục tiêu đào tạo (đại cương, chuyên nghiệp),… Mỗi loại hình thiết chế giáo dục đều có những chức năng riêng, góp phần vào sự phát triển chung của xã hội. Chẳng hạn, trường học cung cấp kiến thức, kỹ năng; gia đình giáo dục đạo đức, lối sống; cộng đồng tạo môi trường giao lưu, học hỏi.
Một câu chuyện tôi được nghe kể lại từ một người bạn làm trong ngành giáo dục đã cho thấy tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các thiết chế giáo dục. Có một em học sinh rất thông minh, học giỏi ở trường, nhưng lại có thái độ không đúng mực với người lớn. Sau khi tìm hiểu, nhà trường mới biết được rằng gia đình em chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục nhân cách cho em. Từ đó, nhà trường đã phối hợp với gia đình, cùng nhau giúp đỡ em thay đổi, trở thành một người vừa giỏi giang vừa có đạo đức tốt.
Thiết Chế Giáo Dục Việt Nam Hiện Nay
Thiết chế giáo dục Việt Nam hiện nay đang không ngừng phát triển và đổi mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua, ví dụ như sự chênh lệch về chất lượng giáo dục giữa các vùng miền, vấn đề đào tạo đội ngũ giáo viên,…
Theo PGS.TS Trần Thị Mai, trong cuốn “Tương Lai Giáo Dục Việt Nam”, việc xây dựng một hệ thống giáo dục hiện đại, đáp ứng yêu cầu của thời đại 4.0 là một nhiệm vụ cấp thiết. Ví dụ về thiết chế giáo dục có thể kể đến như các trường học trực tuyến, các trung tâm đào tạo kỹ năng mềm, các khóa học online,… Chức năng của thiết chế giáo dục cũng vì thế mà cần phải được xem xét và điều chỉnh cho phù hợp.
Kết Luận
Thiết chế giáo dục đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành và phát triển con người. Việc hiểu rõ về thiết chế giáo dục sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về quá trình giáo dục, từ đó có thể lựa chọn và sử dụng các thiết chế giáo dục một cách hiệu quả nhất. Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về vấn đề này bằng cách để lại bình luận bên dưới. Bạn cũng có thể khám phá thêm các bài viết khác trên website của chúng tôi. Nếu bạn cần tư vấn thêm, hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372777779, hoặc đến địa chỉ: 233 Lê Thanh Nghị, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.