“Con hơn cha là nhà có phúc”, người Việt từ xưa đã coi trọng việc học hành như một trong những giá trị cốt lõi. Dưới thời Lý – Trần, nền giáo dục Đại Việt đã phát triển rực rực, đặt nền móng vững chắc cho một quốc gia hùng cường. Vậy, hai thời kỳ lịch sử này có điểm gì giống và khác nhau trong giáo dục? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Ngay từ những năm đầu tiên lập quốc, vua Lý Thái Tổ đã cho xây dựng Văn Miếu – Quốc Tử Giám, chứng tỏ sự quan tâm đặc biệt đến việc học. Giải bài tập giáo dục công dân 9 bài 7 cũng đề cập đến tầm quan trọng của việc học trong lịch sử dân tộc. Điều này cho thấy tầm nhìn của vua Lý, coi giáo dục là quốc sách hàng đầu để xây dựng đất nước. Nếu như thời Lý tập trung vào Nho giáo, đề cao lòng trung quân ái quốc thì thời Trần lại cởi mở hơn, chú trọng cả Nho, Phật, Đạo, đề cao tinh thần tự cường dân tộc.
Hình ảnh so sánh giáo dục thời Lý và Trần
Nội Dung Giảng Dạy: Từ Kinh Sử Đến Quân Sự
Thời Lý, nội dung giảng dạy chủ yếu xoay quanh kinh sử Nho gia như Tứ Thư, Ngũ Kinh. Học sinh sẽ được các thầy đồ giảng giải về đạo lý làm người, cách thức trị quốc, bình thiên hạ. Trong khi đó, thời Trần không chỉ chú trọng Nho học mà còn đưa cả binh pháp, võ nghệ vào giảng dạy. Sự thay đổi này bắt nguồn từ bối cảnh lịch sử, khi mà đất nước liên tục phải đối mặt với họa xâm lăng.
Như giáo sư sử học Nguyễn Văn A (giả định) từng nhận định: “Việc đưa võ nghệ vào trường học thời Trần là một quyết sách sáng suốt, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của vua quan nhà Trần”. Nhờ đó, dân tộc ta đã sản sinh ra biết bao anh hùng hào kiệt, làm rạng danh đất nước.
Hình Thức Đào Tạo: Từ Quốc Tử Giám Đến Gia Tộc
Giống như thời Lý, Quốc Tử Giám vẫn là trung tâm giáo dục lớn nhất cả nước thời Trần. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn xuất hiện nhiều hình thức đào tạo khác như trường tư, lớp học trong các gia đình quý tộc.
Học tập thời Trần
Đặc biệt, việc học tập trong gia tộc được đề cao, nhiều gia đình có truyền thống hiếu học như Trần Lý, Phạm Ngũ Lão đã trở thành những lò luyện “danh nhân” cho đất nước. Các bạn có thể tìm hiểu thêm về vai trò của Giáo dục công dân 9 bài 4 SBT để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của giáo dục trong gia đình. Sự kết hợp linh hoạt giữa giáo dục công và tư đã tạo nên sự đa dạng và phong phú cho nền giáo dục thời Trần.
Kết Quả: Hai Thời Đại, Một Dòng Chảy Văn Hóa
Giáo dục thời Lý – Trần tuy có những điểm khác biệt nhất định nhưng đều hướng đến mục tiêu chung là đào tạo nhân tài, xây dựng đất nước. Chính vì vậy, cả hai thời kỳ đều ghi dấu ấn rực rỡ với sự xuất hiện của nhiều danh nhân văn võ song toàn.
Thời Lý có Lê Văn Thịnh – người đỗ đầu khoa thi Nho học đầu tiên, Mạc Đĩnh Chi với trí tuệ uyên bác. Thời Trần lại tự hào với những cái tên như Nguyễn Trãi – nhà văn hóa lớn, Trần Quốc Tuấn – vị tướng tài ba.
Danh nhân thời Lý – Trần
Có thể thấy, giáo dục thời Lý – Trần đã tạo nên một dòng chảy văn hóa xuyên suốt, góp phần tạo dựng nên thời kỳ hoàng kim rực rỡ của lịch sử dân tộc. Để tìm hiểu sâu hơn về giáo dục thời kỳ này, bạn đọc có thể tham khảo thêm Bài giảng điện tử môn Giáo dục công dân 9.
Để được tư vấn thêm về các tài liệu giáo dục, quý khách vui lòng liên hệ Số Điện Thoại: 0372777779, hoặc đến địa chỉ: 233 Lê thanh Nghị, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.