“Học, học nữa, học mãi” – câu nói của Lê-nin đã trở thành kim chỉ nam cho nền giáo dục nước nhà. Để hành trình “vun trồng nhân tài” thêm phần vững chắc, Luật Giáo dục 2005 ra đời, như một “ngôi nhà chung”, đặt nền móng pháp lý cho mọi hoạt động giáo dục. Vậy “ngôi nhà” ấy đã được xây dựng và sửa chữa như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về Luật Giáo dục 2005 và những sửa đổi bổ sung quan trọng năm 2009!
Luật Giáo dục 2005: Nền móng cho sự phát triển
Như con thuyền ra khơi cần có la bàn, giáo dục cũng cần những quy định, luật lệ làm kim chỉ nam. Luật Giáo dục 2005 chính là “la bàn” ấy, góp phần định hướng cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam.
Mục tiêu và ý nghĩa: Hướng tới một nền giáo dục tiên tiến
Luật Giáo dục 2005 ra đời với mục tiêu “phát triển con người Việt Nam toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; xây dựng nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, hội nhập quốc tế, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
Giáo sư Lê Văn An – một chuyên gia giáo dục đầu ngành – từng nhận định: “Luật Giáo dục 2005 là bước tiến quan trọng, khẳng định cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Nội dung chính: Xây dựng “ngôi nhà” giáo dục vững chắc
Luật Giáo dục 2005 bao gồm 12 chương và 86 điều, quy định các vấn đề cốt lõi như:
- Hệ thống giáo dục quốc dân: Xây dựng hệ thống giáo dục quốc dân thống nhất từ mầm non đến sau đại học, đảm bảo tính liên thông và kế thừa giữa các cấp học.
- Quyền và nghĩa vụ của người học: Khẳng định quyền được học tập suốt đời của mọi công dân, đồng thời đề cao trách nhiệm của người học trong việc tự giác, tích cực trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng.
- Trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội: Nhấn mạnh vai trò của gia đình trong việc giáo dục con cái, của nhà trường trong việc truyền thụ kiến thức và của xã hội trong việc tạo môi trường giáo dục lành mạnh.
- Chính sách phát triển giáo dục: Đề ra các chính sách ưu tiên đầu tư cho giáo dục, đặc biệt là giáo dục vùng sâu, vùng xa, giáo dục cho người dân tộc thiểu số và người khuyết tật.
Những điểm mới nổi bật: “Nâng cấp” cho “ngôi nhà” thêm phần khang trang
So với Luật Giáo dục năm 1998, Luật Giáo dục 2005 có nhiều điểm mới đột phá, tạo bước chuyển biến tích cực cho giáo dục Việt Nam:
- Xác định mục tiêu giáo dục toàn diện: Không chỉ chú trọng phát triển trí tuệ, Luật Giáo dục 2005 còn đề cao việc hình thành nhân cách, phát triển năng khiếu, rèn luyện kỹ năng sống cho người học.
- Đổi mới phương pháp dạy và học: Khuyến khích áp dụng phương pháp dạy học tích cực, lấy người học làm trung tâm, phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh.
- Thực hiện tự chủ đại học: Tạo điều kiện cho các trường đại học chủ động hơn trong việc xây dựng chương trình đào tạo, tuyển sinh, quản lý tài chính và nhân sự, nâng cao chất lượng đào tạo.
Sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục năm 2009: “Gia cố” cho “ngôi nhà” thêm bền vững
Cũng như ngôi nhà cần được sửa chữa, bảo trì để thêm phần kiên cố, Luật Giáo dục 2005 cũng được sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Năm 2009, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, tập trung vào các vấn đề then chốt:
Mở rộng đối tượng miễn giảm học phí: “Mở rộng cửa” cho mọi trẻ em đến trường
Luật sửa đổi, bổ sung 2009 đã mở rộng diện miễn giảm học phí cho học sinh mầm non, học sinh tiểu học thuộc hộ nghèo, học sinh dân tộc thiểu số, học sinh khuyết tật. Điều này thể hiện chính sách nhân văn, tạo điều kiện cho mọi trẻ em, regardless of their circumstances, đều có cơ hội đến trường.
Quy định về thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học: “Cổng vào” đại học thêm phần công bằng
Luật sửa đổi, bổ sung 2009 đã điều chỉnh quy chế thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng, nhằm đảm bảo tính công bằng, khách quan và giảm áp lực thi cử cho học sinh.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Bình, hiệu trưởng trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM: “Việc sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục năm 2009 đã góp phần quan trọng trong việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước”.
Bổ sung quy định về giáo dục thường xuyên: “Học, học nữa, học mãi”
Luật sửa đổi, bổ sung 2009 đã bổ sung, hoàn thiện các quy định về giáo dục thường xuyên, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động nâng cao trình độ học vấn, kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
Kết luận:
Luật Giáo Dục 2005 Và Sửa đổi Bổ Sung 2009 là “cột mốc” quan trọng, đánh dấu bước phát triển của giáo dục Việt Nam. Tuy nhiên, để “ngôi nhà” giáo dục ngày càng vững chắc, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về Luật Giáo dục 2005 và sửa đổi bổ sung 2009. Để được tư vấn chi tiết hơn về các vấn đề giáo dục, quý phụ huynh và các em học sinh vui lòng liên hệ số điện thoại: 0372777779 hoặc đến địa chỉ: 233 Lê Thanh Nghị, Hà Nội. Đội ngũ tư vấn của “Tài Liệu Giáo Dục” luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7!