“Học cho lắm cũng vào chữ Tây”, câu nói cửa miệng của ông bà ta ngày xưa phần nào cho thấy sự thay đổi chóng mặt của nền giáo dục Việt Nam dưới thời Pháp thuộc. Vậy, hệ thống giáo dục xưa nay vốn dĩ Nho học là nền tảng, nay lại phải “nhập gia tùy tục” tiếp nhận những kiến thức mới mẻ từ phương Tây, liệu có phải là điều xấu? Hãy cùng chúng tôi khám phá bức tranh giáo dục thời kỳ này để hiểu rõ hơn bạn nhé.
Bức tranh giáo dục Việt Nam dưới ách đô hộ
Dưới chính sách “khai hóa” của thực dân Pháp, hệ thống giáo dục Nho học truyền thống dần bị thay thế bằng một mô hình giáo dục mang đậm dấu ấn phương Tây. Thay vì chú trọng vào kinh sử, văn chương, các trường học thời Pháp thuộc lại tập trung giảng dạy khoa học tự nhiên, toán học và tiếng Pháp.
Sự chuyển đổi này đã tạo ra nhiều hệ lụy, trong đó có thể kể đến sự phân hóa xã hội ngày càng rõ rệt. Giáo dục kiểu mới, vốn tốn kém và kén người học, chỉ dành cho con em tầng lớp thượng lưu, quan lại, địa chủ. Đa số người dân lao động nghèo khổ vẫn phải chịu cảnh mù chữ.
Những đổi thay trong chương trình và phương pháp giảng dạy
Không thể phủ nhận, bên cạnh những mặt trái, giáo dục thời Pháp thuộc cũng mang đến cho Việt Nam luồng gió mới. Thay vì lối học thuộc lòng, giáo điều, phương pháp giảng dạy mới chú trọng vào thực hành, khuyến khích học sinh tư duy độc lập và sáng tạo. Chương trình học cũng được cập nhật, bổ sung thêm nhiều kiến thức khoa học, kỹ thuật tiên tiến từ phương Tây.
Sự ra đời của những ngôi trường danh tiếng
Thời kỳ này chứng kiến sự xuất hiện của nhiều trường học lớn, có thể kể đến trường Cao đẳng Hà Nội (tiền thân của Đại học Quốc gia Hà Nội ngày nay), trường Bưởi – trường đào tạo song ngữ danh tiếng, hay trường Y – Dược – nơi ươm mầm cho nền y học hiện đại Việt Nam. Theo lời GS. Nguyễn Văn A – tác giả cuốn “Giáo dục Việt Nam dưới thời Pháp thuộc”, “Sự ra đời của các trường đại học và trung học đã tạo điều kiện cho một bộ phận trí thức Tây học ra đời, góp phần quan trọng vào công cuộc đổi mới đất nước sau này.”
Âm hưởng của giáo dục Pháp thuộc đến ngày nay
Mặc dù đã trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, nhưng những dấu ấn của nền giáo dục thời Pháp thuộc vẫn còn hiện hữu trong xã hội Việt Nam ngày nay. Đó là sự coi trọng bằng cấp, là hệ thống trường chuyên lớp chọn, hay phương pháp giảng dạy mang hơi hướng châu Âu.
Bên cạnh đó, sự du nhập của văn hóa Pháp cũng góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú cho văn hóa Việt Nam. Nhiều công trình kiến trúc mang phong cách Pháp cổ điển vẫn còn tồn tại như một minh chứng cho thời kỳ giao thoa văn hóa độc đáo này.
Giáo dục – con dao hai lưỡi
Giống như bất kỳ một chính sách nào khác, giáo dục thời Pháp thuộc cũng là con dao hai lưỡi. Một mặt, nó góp phần mở mang tri thức, tạo tiền đề cho sự phát triển của xã hội Việt Nam. Mặt khác, nó cũng là công cụ để thực hiện chính sách ngu dân, chia rẽ dân tộc.
Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả, thế hệ cha anh đi trước đã biết chắt lọc tinh hoa, gạt bỏ hủ tục để xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, góp phần đưa đất nước tiến lên.
Nếu bạn quan tâm đến lịch sử giáo dục Việt Nam, hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372777779, hoặc đến địa chỉ: 233 Lê thanh Nghị, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.