“Học cho rộng biết cho nhiều”, câu nói của ông bà ta ngày xưa như một lời khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục đối với mỗi con người. Nhắc đến nền giáo dục xưa, chúng ta thường hình dung ra những hình ảnh quen thuộc như cậu tú áo the khăn xếp miệt mài bên trang sách, hay những buổi học dưới mái đình làng rộn rã tiếng ê a. Vậy thực chất hình ảnh nền giáo dục phong kiến Việt Nam được khắc họa như thế nào? Hãy cùng ngược dòng thời gian để tìm hiểu rõ hơn nhé!
Nền móng của tri thức: Từ những lớp học làng cho đến trường Quốc Tử Giám
Nền giáo dục thời phong kiến Việt Nam tuy chưa phát triển như ngày nay nhưng lại có những nét rất riêng. Hình ảnh quen thuộc nhất có lẽ là những lớp học làng – nơi khởi nguồn tri thức của bao thế hệ. Dưới mái đình làng, các cụ đồ nho dạy học trò theo lối truyền khẩu, chú trọng rèn luyện đạo đức và kiến thức Nho học.
Bên cạnh đó, trường Quốc Tử Giám – trường đại học đầu tiên của Việt Nam – lại là biểu tượng cho sự uy nghiêm và quy củ của nền giáo dục phong kiến. Nơi đây đào tạo ra những hiền tài cho đất nước, góp phần xây dựng một xã hội thịnh trị.
Sự tồn tại song song của lớp học làng và trường Quốc Tử Giám cho thấy sự đa dạng trong hình ảnh nền giáo dục phong kiến, từ bình dị đến trang nghiêm, đều hướng đến mục tiêu chung là truyền bá tri thức và đạo đức cho thế hệ mai sau.
Bạn có biết Cơ cấu tổ chức học viện quản lý giáo dục thời phong kiến có gì đặc biệt không?
Hình ảnh người thầy – linh hồn của nền giáo dục
Nói về hình ảnh nền giáo dục phong kiến Việt Nam, không thể không nhắc đến những người thầy – những “kỹ sư tâm hồn” miệt mài gieo mầm tri thức.
“Không thầy đố mày làm nên” – câu tục ngữ đã in sâu vào tâm trí mỗi người Việt, thể hiện sự kính trọng tuyệt đối dành cho người thầy. Họ không chỉ là người truyền dạy kiến thức mà còn là tấm gương sáng về đạo đức, là người dẫn đường cho học trò trên con đường học vấn và cuộc sống.
Giáo sư sử học Nguyễn Văn A (giả định) từng nhận định: “Hình ảnh người thầy trong xã hội phong kiến rất được coi trọng. Họ là hiện thân của tri thức và đạo đức, là người gieo mầm cho những tài năng tương lai của đất nước”.
Nho giáo – Nền tảng tư tưởng của giáo dục phong kiến
Nho giáo giữ vị trí độc tôn trong nền giáo dục phong kiến, ảnh hưởng sâu sắc đến nội dung giảng dạy và phương pháp giáo dục. Học trò thời bấy giờ chủ yếu học kinh sử, thơ văn Trung Hoa, rèn luyện đạo đức theo ngũ thường: Nhân – Lễ – Nghĩa – Trí – Tín.
Tuy nhiên, bên cạnh Nho giáo, nền giáo dục phong kiến Việt Nam cũng có những nét riêng biệt. Các vị vua thời Lê đã cho soạn thảo bộ “Quốc triều hình luật” – bộ luật mang đậm bản sắc dân tộc, khẳng định chủ quyền và pháp luật của đất nước.
Sự kết hợp hài hòa giữa tiếp thu tinh hoa văn hóa nước ngoài và phát huy truyền thống dân tộc đã tạo nên một hình ảnh nền giáo dục phong kiến Việt Nam vừa uyên bác, vừa giàu bản sắc.
Từ những giá trị xưa cũ đến bài học cho thế hệ hôm nay
Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, hình ảnh nền giáo dục phong kiến Việt Nam với những nét đặc trưng riêng vẫn còn nguyên giá trị. Đó là tinh thần hiếu học, là lòng tôn sư trọng đạo, là khát vọng vươn lên để kiến tạo đất nước.
Ngày nay, bên cạnh việc tiếp thu những thành tựu của khoa học hiện đại, chúng ta cần biết trân trọng và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của cha ông. Việc xây dựng kế hoạch giáo dục năm học lớp 5 tuổi ngày nay cũng nên chú trọng đến việc giáo dục truyền thống cho các em ngay từ khi còn nhỏ.
Hãy cùng chung tay gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp của nền giáo dục, để thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay có thể tự tin sánh vai với bạn bè quốc tế.
Để biết thêm thông tin về trưởng phòng giáo dục quận 3 và những hoạt động giáo dục tại địa phương, quý vị phụ huynh có thể liên hệ số điện thoại: 0372777779 hoặc đến địa chỉ: 233 Lê thanh Nghị, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.