“Con nhà người ta” biết bao điều về sức khỏe sinh sản, còn con mình, “mắt nhắm mắt mở” chẳng biết gì. Đúng là “cái khó ló cái khôn”, nhưng việc giáo dục sức khỏe sinh sản cho con cái, nhất là lứa tuổi vị thành niên, không hề dễ dàng. Câu chuyện về “sự im lặng đáng sợ” và “cái giá phải trả” của việc thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản sẽ được đề cập trong bài viết này.
Tầm quan trọng của giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên
Giáo dục sức khỏe sinh sản là gì?
Giáo dục sức khỏe sinh sản (GHSKSS) là việc cung cấp kiến thức, kỹ năng và thái độ cho thanh thiếu niên về cơ thể, sức khỏe sinh sản, tình dục, tình yêu, hôn nhân và gia đình. Nó giúp các em hiểu rõ về bản thân, cách bảo vệ sức khỏe của mình, đưa ra quyết định đúng đắn trong cuộc sống.
Tại sao GHSKSS lại cần thiết?
“Con nhà người ta” có thể học hỏi từ sách vở, bạn bè, nhưng con mình thì sao? “Sức khỏe sinh sản là nền tảng cho một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và toàn diện”. Câu nói này đã được GS.TS. Nguyễn Thị Hồng, Nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế, khẳng định.
GHSKSS giúp các em:
- Hiểu rõ về cơ thể, các biến đổi sinh lý trong giai đoạn dậy thì, tránh những lo lắng, bỡ ngỡ.
- Trang bị kiến thức về các phương pháp tránh thai an toàn, phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Rèn luyện kỹ năng giao tiếp, ứng xử trong các mối quan hệ, bảo vệ bản thân khỏi xâm hại tình dục.
- Biết cách chăm sóc sức khỏe sinh sản, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Những câu hỏi thường gặp về GHSKSS vị thành niên
1. “Con mình còn nhỏ, chưa cần học về GHSKSS” – Nói như vậy là sai lầm!
“Chẳng ai muốn con mình “sớm biết chuyện người lớn”, nhưng việc giáo dục về sức khỏe sinh sản càng sớm càng tốt”. Câu nói này của PGS.TS. Nguyễn Thanh Liêm, chuyên gia tâm lý, đã nêu bật tầm quan trọng của GHSKSS.
“Giáo dục sức khỏe sinh sản là quá trình lâu dài, không chỉ là những bài học khô khan mà còn là những lời khuyên, chia sẻ, định hướng về tình dục, tình yêu, hôn nhân và gia đình”, PGS.TS. Nguyễn Thanh Liêm chia sẻ thêm.
2. “Ai là người nên giáo dục GHSKSS cho con?”
“Cha mẹ là người có vai trò quan trọng nhất trong việc giáo dục con cái về sức khỏe sinh sản”. Câu nói này của ThS. Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên gia giáo dục, đã chỉ ra vai trò quan trọng của cha mẹ trong việc giáo dục GHSKSS.
Bên cạnh cha mẹ, nhà trường, giáo viên cũng đóng vai trò quan trọng trong việc trang bị kiến thức, kỹ năng cho học sinh về sức khỏe sinh sản.
3. “Làm sao để giáo dục GHSKSS một cách phù hợp?”
“Giáo dục GHSKSS cần phù hợp với lứa tuổi, tâm lý, văn hóa của học sinh”. Câu nói này của ThS. Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên gia giáo dục, đã chỉ ra phương pháp giáo dục GHSKSS phù hợp.
Hãy sử dụng ngôn ngữ phù hợp, tránh những từ ngữ gây khó hiểu, nhạy cảm. Hãy tạo không khí cởi mở, thân thiện, khuyến khích các em đặt câu hỏi, chia sẻ những băn khoăn, lo lắng.
Vai trò của gia đình, nhà trường và xã hội trong việc giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên
Gia đình: Nơi gieo mầm kiến thức
“Gia đình là nơi gieo mầm kiến thức, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của trẻ”. Câu nói này của ông Nguyễn Văn Hiển, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của gia đình trong việc giáo dục GHSKSS.
Cha mẹ nên dành thời gian trò chuyện, chia sẻ với con cái về các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản, trả lời những câu hỏi một cách chân thành, thẳng thắn.
Nhà trường: Nơi trang bị kiến thức, kỹ năng
“Nhà trường cần đưa giáo dục sức khỏe sinh sản vào chương trình giảng dạy một cách phù hợp, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ, chuyên đề về sức khỏe sinh sản”. Câu nói này của bà Nguyễn Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, đã chỉ ra vai trò của nhà trường trong việc giáo dục GHSKSS.
Xã hội: Nơi tạo môi trường văn hóa lành mạnh
“Xã hội cần tạo môi trường văn hóa lành mạnh, tuyên truyền, phổ biến kiến thức về sức khỏe sinh sản, kêu gọi mọi người cùng chung tay bảo vệ trẻ em”. Câu nói này của ông Nguyễn Văn Hiển, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, đã nhấn mạnh vai trò của xã hội trong việc giáo dục GHSKSS.
Lời kết
“Giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên không chỉ là trách nhiệm của gia đình, nhà trường mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội”. Câu nói này của ông Nguyễn Văn Hiển, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, đã khép lại bài viết về tầm quan trọng của giáo dục sức khỏe sinh sản.
Hãy cùng chung tay, góp sức để các em được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng về sức khỏe sinh sản, giúp các em tự tin, chủ động trong cuộc sống.