“Học tài thi phận”, câu tục ngữ ấy đã ăn sâu vào tâm trí của bao thế hệ người Việt. Nhưng liệu thành tích có phải là thước đo duy nhất cho sự thành công trong giáo dục? Trong thời đại ngày nay, khi mà “bệnh thành tích” đang len lỏi vào từng ngõ ngách của ngành giáo dục, chúng ta càng phải suy ngẫm về giá trị đích thực của giáo dục.
Bệnh thành tích trong giáo dục là gì?
Giáo sư Nguyễn Văn A, chuyên gia đầu ngành về giáo dục, trong cuốn sách “Giáo dục hướng đến giá trị cốt lõi”, đã định nghĩa “bệnh thành tích trong giáo dục” là tình trạng các cá nhân, tổ chức giáo dục chạy theo thành tích bề nổi, xem nhẹ, thậm chí bỏ qua việc giáo dục toàn diện cho học sinh.
Biểu hiện của bệnh thành tích
Bệnh thành tích trong giáo dục thể hiện ở nhiều cấp độ, từ cách đánh giá học sinh, cách thức giảng dạy của giáo viên, cho đến cách thức quản lý của nhà trường. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến:
- Đặt nặng điểm số: Điểm số trở thành thước đo duy nhất cho năng lực học sinh, bỏ qua sự tiến bộ, nỗ lực của từng cá nhân.
- Gò ép học sinh: Học sinh bị ép học quá tải, nhồi nhét kiến thức để đạt thành tích cao trong các kỳ thi, dẫn đến áp lực, mệt mỏi, thậm chí là chán ghét việc học.
- Gian lận trong thi cử: Để đạt được thành tích tốt, nhiều trường học, giáo viên, thậm chí phụ huynh đã dung túng, thậm chí tiếp tay cho hành vi gian lận trong thi cử.
- Báo cáo láo: Số liệu, kết quả học tập bị thổi phồng, không phản ánh đúng thực chất giáo dục.
Hậu quả của bệnh thành tích trong giáo dục
Bệnh thành tích trong giáo dục như con sâu mọt, gặm nhấm và hủy hoại nền giáo dục nước nhà. Hậu quả của nó không chỉ ảnh hưởng đến thế hệ tương lai mà còn kìm chân sự phát triển của cả đất nước.
Đối với học sinh:
- Áp lực học tập: Học sinh phải chịu áp lực nặng nề từ gia đình, nhà trường và xã hội, dẫn đến stress, trầm cảm, thậm chí là suy nghĩ tiêu cực.
- Mất đi niềm đam mê học tập: Khi việc học chỉ xoay quanh điểm số, học sinh sẽ dần mất đi niềm vui, sự hứng thú trong việc khám phá tri thức.
- Thiếu hụt kỹ năng sống: Việc chạy theo thành tích khiến học sinh không có thời gian trau dồi kỹ năng sống, giao tiếp, ứng xử, … gây khó khăn cho cuộc sống sau này.
Đối với nền giáo dục:
- Giảm chất lượng giáo dục: Bệnh thành tích khiến giáo dục chỉ xoay quanh việc “luyện gà chọi”, không đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
- Mất niềm tin vào giáo dục: Hành vi gian lận, báo cáo láo khiến dư luận mất niềm tin vào nền giáo dục.
Giải pháp nào cho bệnh thành tích trong giáo dục?
“Trồng cây có ngày ăn quả”, việc xây dựng nền giáo dục lành mạnh, phát triển toàn diện là quá trình lâu dài, cần sự nỗ lực của cả cộng đồng.
- Đổi mới tư duy về giáo dục: Thành tích cần được xem là kết quả của quá trình học tập nghiêm túc, chứ không phải là mục tiêu cuối cùng.
- Đổi mới phương pháp dạy và học: Cần tạo môi trường học tập thực sự sáng tạo, kích thích niềm đam mê học hỏi của học sinh.
- Đánh giá học sinh đa chiều: Kết hợp đánh giá quá trình và kết quả, đánh giá năng lực và phẩm chất đạo đức của học sinh.
- Tăng cường xã hội hóa giáo dục: Huy động sự tham gia của gia đình, xã hội trong việc giám sát, đánh giá giáo dục.
“Uốn cây từ thuở còn non”, nếu không sớm xóa bỏ “bệnh thành tích”, nền giáo dục sẽ ngày càng trì trệ, khó có thể vươn lên tầm cao mới.
Hãy để mỗi học sinh được phát triển toàn diện, trở thành những công dân có ích cho xã hội, đó mới chính là thành công lớn nhất của nền giáo dục.
Bạn có đồng ý với quan điểm trên? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về vấn đề “bệnh thành tích trong giáo dục” bằng cách để lại bình luận phía dưới.
Tìm hiểu thêm:
- Bài viết: Áp lực học đường – Nỗi lo của học sinh và phụ huynh
- Bài viết: Giải pháp nào cho giáo dục Việt Nam?
Liên hệ với chúng tôi:
- Số điện thoại: 0372777779
- Địa chỉ: 233 Lê Thanh Nghị, Hà Nội
Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.