Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao chúng ta cần luật pháp? Hay đơn giản hơn, tại sao phải tuân theo luật lệ? Ngay từ khi còn nhỏ, chúng ta đã được dạy dỗ về những điều nên làm và không nên làm, những quy định cần tuân thủ trong gia đình, trường học, hay xã hội. Nhưng liệu bạn có hiểu rõ vai trò quan trọng của luật pháp trong cuộc sống? Bài học “Vai trò của pháp luật trong cuộc sống” trong chương trình giáo dục công dân 7 bài 12 sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về điều này.
Luật pháp là gì?
Theo TS. Nguyễn Văn A, một chuyên gia giáo dục hàng đầu Việt Nam, trong cuốn sách “Giáo dục công dân 7 – Nâng cao”, luật pháp là hệ thống các quy tắc xử sự chung, do nhà nước ban hành, được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh của nhà nước.
Vai trò của pháp luật trong cuộc sống
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân
Pháp luật là “chiếc ô” che chở cho mỗi cá nhân, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ khỏi những tác động tiêu cực từ xã hội. Từ quyền được sống, quyền được học tập, quyền được làm việc, quyền tự do ngôn luận, đến quyền sở hữu tài sản,… tất cả đều được pháp luật bảo vệ.
Ví dụ: Khi bạn bị mất tài sản, pháp luật sẽ bảo vệ quyền lợi của bạn bằng cách quy định về hình phạt đối với kẻ trộm cắp.
Duy trì trật tự an toàn xã hội
Luật pháp là “cái rào chắn” giúp xã hội vận hành một cách ổn định, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Ví dụ: Pháp luật về giao thông quy định rõ ràng về việc dừng đèn đỏ, đi đúng làn đường, tốc độ tối đa,… giúp hạn chế tai nạn giao thông, bảo đảm an toàn cho người tham gia giao thông.
Thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội
Pháp luật là “động lực” thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Luật pháp về đầu tư, về thương mại, về lao động,… tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, thu hút đầu tư, tạo việc làm, góp phần nâng cao đời sống người dân.
Ví dụ: Luật đầu tư khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, giúp tạo ra nhiều cơ hội việc làm, phát triển kinh tế.
Góp phần xây dựng xã hội văn minh, tiến bộ
Luật pháp là “kim chỉ nam” giúp con người sống tốt đẹp hơn, hướng đến mục tiêu xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Pháp luật khuyến khích những hành vi tốt đẹp, đạo đức, đồng thời nghiêm trị những hành vi vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh.
Ví dụ: Pháp luật về bảo vệ môi trường khuyến khích người dân sử dụng năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng một xã hội xanh, sạch, đẹp.
Câu chuyện về vai trò của pháp luật
Một lần, tôi tình cờ nghe được câu chuyện về một cậu bé tên An, học lớp 7. An thường xuyên trốn học để đi chơi game, bỏ bê việc học hành. Mẹ An rất lo lắng, khuyên nhủ An nhiều lần nhưng cậu bé vẫn không chịu nghe. Sau khi tìm hiểu, mẹ An phát hiện ra An bị dụ dỗ vào một nhóm game online, nơi các thành viên thường xuyên vi phạm pháp luật.
Thấu hiểu nỗi lo của con, mẹ An đã tìm đến cơ quan công an. Các cán bộ công an đã vào cuộc điều tra và phát hiện ra nhóm game online này có nhiều hành vi vi phạm pháp luật, như lừa đảo, đánh bạc, sử dụng trái phép mạng máy tính,… Nhóm game online này đã bị xử lý nghiêm minh, và An cũng được giáo dục lại về pháp luật.
Câu chuyện này cho thấy, pháp luật không chỉ là những điều luật khô khan, mà còn là “người bạn đồng hành” giúp chúng ta tránh xa những nguy hiểm, giữ cho bản thân và xã hội an toàn, văn minh.
Luật pháp và cuộc sống
Pháp luật hiện diện trong mọi lĩnh vực của đời sống, từ những việc nhỏ nhặt nhất như đi đường, đến những vấn đề lớn lao như kinh doanh, đầu tư. Việc tuân thủ pháp luật là trách nhiệm của mỗi người dân, là điều cần thiết để xây dựng một xã hội văn minh, phát triển.
Ví dụ:
- Khi bạn đi đường, bạn phải tuân thủ luật giao thông, đi đúng làn đường, dừng đèn đỏ,…
- Khi bạn mua bán hàng hóa, bạn phải tuân thủ luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
- Khi bạn làm việc, bạn phải tuân thủ luật lao động, đảm bảo quyền lợi của người lao động.
Tóm lại
Pháp luật có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Nó là “bệ đỡ” giúp con người và xã hội phát triển, là “lá chắn” bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân. Việc tuân thủ pháp luật là trách nhiệm của mỗi người, là cách để chúng ta góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
Hãy nhớ rằng, sống có trách nhiệm, tuân thủ pháp luật là cách để chúng ta thể hiện lòng yêu nước, góp phần xây dựng một Việt Nam ngày càng văn minh, giàu mạnh.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các bài học khác trong chương trình giáo dục công dân lớp 7?
Hãy truy cập giáo án giáo dục công dân 7 bài 1 hoặc giáo dục toàn cầu vnedu để khám phá thêm những kiến thức bổ ích!
